Płyta główna w komputerze – jak sprawdzić, czy jest spalona?
Komputery to bardzo skomplikowane i składające się z wielu różnych elementów i podzespołów urządzenia. To sprawia, że mają one ogromne możliwości, ale jednocześnie są dość delikatne i podatne na różnego rodzaju uszkodzenia i awarie.
Głównym elementem każdego komputera jest tzw. płyta główna, która scala wszelkie elementy i podzespoły komputera w jedną wielką całość. Część ta jest więc bez wątpienia najważniejsza, ponieważ bez niej nawet zbudowanie komputera nie byłoby możliwe. Niestety tak jak większość podzespołów płyta główna również może ulec uszkodzeniu, a najpoważniejsze z pewnością jest spalenie się płyty głównej. Warto więc widzieć, jakie są objawy spalenia się płyty głównej, jakie mogą być przyczyny takiej sytuacji, jak eliminować ryzyko takich problemów oraz co zrobić, gdy dojdzie do spalenia płyty głównej?
Czym jest płyta główna?
Płyta główna to w praktyce pewnego rodzaju szkielet, na którym buduje się komputer poprzez podłączanie do niej poszczególnych elementów i podzespołów. Jest to płytka drukowana, na której znajdują się różnego rodzaju porty i złącza umożliwiające podłączenie do niej innych ważnych podzespołów i w ten sposób zapewnienie między nimi komunikacji. Budowę płyty głównej można podzielić na dwie części, czyli tzw. mostek północy i mostek południowy. Mostek północny odpowiada za obsługę procesora, karty graficznej oraz pamięci operacyjnej RAM. Z kolei mostek południowy odpowiedzialny jest za inne podzespoły takie jak np. dyski twarde, karty sieciowe, urządzenia podłączone do złącza USB itd. Płyty główne występują w różnych formatach takich jak EATX, ATX, micro-ATX oraz mini-ATX, które różnią się między sobą wielkością, a tym samym również ilością złącz, gniazd i innych ważnych elementów.
Jak działa płyta główna?
Działanie płyty głównej zależy zazwyczaj od tego, jakie aktualnie zadanie wykonuje komputer. W każdym jednak przypadku pełni ona rolę pośrednika w przesyłaniu danych między poszczególnymi podzespołami, z jakich składa się komputer i jakie są do niej podłączone. Wszelkie te informacje są również dostarczane do systemu operacyjnego zainstalowanego w danym komputerze. To sprawia, że płyta główna oprócz bardzo ważnej funkcji konstrukcyjnej komputera, pełni również nieodłączną rolę w komunikowaniu się poszczególnych jego elementów miedzy sobą oraz z systemem operacyjnym.
Jakie są objawy spalonej płyty głównej?
Spalenie płyty głównej zazwyczaj kończy się koniecznością jej wymiany, ponieważ jest to bardzo poważna awaria. Objawami, jakie mogą świadczyć o takiej usterce, jest brak jakiejkolwiek reakcji komputera na wciśnięcie przycisku zasilania, brak zasilania w poszczególnych obszarach płyty głównej czy też widoczne ślady przepalenia na niektórych układach na płycie głównej i towarzyszący im zapach spalenizny.
Przyczyny spalonej płyty głównej
Spalona płyta główna to poważna awaria, której przyczyną jest zazwyczaj problem z zasilaniem w komputerze. W sytuacji, gdy korzystamy z niskiej jakości zasilacza komputerowego, który pochodzi od niesprawdzonej firmy, ryzykujemy tym, że zasilanie, jakie będzie on podawał na płytę główną, będzie nieodpowiednie lub następować będą znaczące wahania jego wartości, co w przypadku tak delikatnego elementu, jakim jest płyta główna, może doprowadzić do jej spalenia. Inną przyczyną takiej awarii może być np. zwarcie spowodowane przez zalanie komputera wodą lub innym płynem, czy też nagły skok napięcia gdzieś w sieci energetycznej, który nie został zatrzymany przez zabezpieczenia obecne w zasilaczu komputera i trafił do płyty głównej.
Jak eliminować ryzyko spalenia płyty głównej?
Chcąc uniknąć spalenia płyty głównej, podstawową kwestią jest korzystanie z wysokiej klasy zasilacza komputerowego, który pochodzi od sprawdzonego producenta. Takie zasilacze zapewniają stabilną pracę i gwarantują, że zasilanie dostarczane do płyty głównej oraz innych podzespołów komputera ma odpowiednią i stabilną wartość. Dobry zasilacz jest również skuteczną barierą ochronną przed różnego rodzaju przepięciami i skokami zasilania w sieci energetycznej, które również mogą być przyczyną awarii płyty głównej. Ponadto prawidłowe korzystanie z komputera i unikanie sytuacji, w których może dojść od jego zalania, również jest skutecznym sposobem przeciwdziałania spaleniu płyty głównej.
Co zrobić w sytuacji, gdy płyta główna ulegnie spaleniu?
W przypadku, gdy dojdzie do spalenia płyty głównej, jedynym ratunkiem jest serwis komputerowy i profesjonalna diagnostyka komputera przez wykwalifikowanych serwisantów. W niektórych sytuacjach możliwa będzie naprawa płyty, ale jeśli awaria była bardzo rozległa, to konieczne może się okazać wymienienie płyty na nowy model, czym również zajmą się serwisanci.
